Câu hỏi thường gặp
Cập nhật lần cuối: 08/5/2025
Những câu hỏi thường gặp này dành cho những người đã được cấp giấy tờ thông hành của Việt Nam và sẽ bị trục xuất về Việt Nam. Chúng tôi đã cố gắng trả lời các câu hỏi phổ biến dựa trên kinh nghiệm của những người đã bị trục xuất trước đây.
Lưu ý rằng tài liệu này được xây dựng dựa trên kinh nghiệm thực tế. Hiện nay là thời kỳ chưa từng có tiền lệ, và các mối quan hệ ngoại giao cũng như quy trình của ICE (Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Hoa Kỳ) luôn thay đổi. Quy trình có thể thay đổi; chính sách và cách thực hiện của ICE cũng có thể khác nhau, đặc biệt là tùy thuộc vào nơi bạn bị giam giữ ở Hoa Kỳ.
-
Nếu bạn bay bằng chuyến bay thương mại (cùng với người dân), ICE sẽ không còng tay người bị trục xuất. Nhân viên ICE sẽ đi cùng và giám sát bạn trong suốt chuyến bay. Chúng tôi thường thấy mỗi người bị trục xuất được đi cùng bởi 2 nhân viên ICE.
Đối với những người bị trục xuất bằng chuyến bay thuê bao riêng, họ bị còng tay và chân trong suốt chuyến bay – ngoài ra còn gặp điều kiện vô nhân đạo và không được cung cấp thông tin trong nhiều ngày hoặc nhiều tháng trước khi bay.
Dù bạn đi chuyến bay nào, khi đến nơi, nhà chức trách Việt Nam sẽ không còng tay bạn. Khi máy bay hạ cánh, nhân viên ICE sẽ bàn giao bạn cho chính quyền Việt Nam, và họ sẽ đưa bạn đến phòng xuất nhập cảnh để làm việc. Bạn sẽ bị thẩm vấn tại đây trước khi được thả tự do. Chúng tôi chưa thấy trường hợp nào bị giữ quá 2 tiếng tại sân bay. Mặc dù việc thẩm vấn có thể gây lo lắng, bạn nên giữ bình tĩnh vì đây là thủ tục thông thường của chính quyền Việt Nam.
Nếu gia đình bạn được thông báo và sẵn sàng, họ có thể đến đón bạn tại sân bay Tân Sơn Nhất, bất kể bạn đến từ tỉnh nào. Nếu nơi cư trú trong hồ sơ của bạn là Sài Gòn và bạn không có người bảo lãnh, chúng tôi từng thấy vẫn được thả tại Sài Gòn. Tuy nhiên, điều này không đảm bảo sẽ tiếp tục như vậy, vì thế bạn nên chuẩn bị người bảo lãnh nếu có thể. Nếu không thể, hãy nhờ người thân liên hệ ngay với tổ chức Ba Lô qua email: baloprogram@gmail.com.
Nếu quê quán của bạn không phải Sài Gòn, công an sẽ hộ tống bạn về tỉnh nơi bạn ở bằng ô tô. Trước khi đi, bạn có thể nhận một ba lô từ chúng tôi, trong đó có quần áo lót, đồ vệ sinh cá nhân, một ít tiền Việt và một điện thoại thông minh đã sạc đầy pin để bạn liên lạc ngay với gia đình ở Hoa Kỳ.
Lưu ý: Hiện tại, Ba lô không thể làm người bảo lãnh cho bất kỳ ai.
-
Tốt nhất là bạn nên có người bảo lãnh tại thời điểm hạ cánh. Người này phải là công dân Việt Nam – có thể là người thân xa hoặc bạn bè. Người bảo lãnh sẽ chịu trách nhiệm cho bạn cho đến khi bạn có thẻ căn cước công dân. Điều này không có nghĩa là bạn phải sống cùng họ, nhưng họ cần biết bạn đang ở đâu. Theo chúng tôi biết, người bảo lãnh cho bạn sẽ chịu trách nhiệm nếu bạn vi phạm pháp luật Việt Nam.
Tuy nhiên, chúng tôi chưa thấy ai bị giam giữ vì không có người bảo lãnh, nhưng thời gian thẩm vấn sẽ lâu hơn. Ví dụ, tại một tỉnh (không phải Sài Gòn), một người bị trục xuất được thông báo sẽ bị đưa vào cơ sở tạm trú của chính quyền do không có người bảo lãnh. May mắn là người bảo lãnh của người khác đã đồng ý bảo lãnh cho anh ấy, nên tránh được việc bị giam giữ tạm thời.
-
Hiện tại không có tổ chức chính thức nào tại Việt Nam hỗ trợ người bị trục xuất. Không có cơ quan nào chuyên trách việc hỗ trợ người hồi hương.
-
Chính phủ Việt Nam sẽ cấp cho bạn hộ chiếu tạm thời có giá trị trong 6 tháng.
-
Không, bạn sẽ không được cấp CCCD ngay khi đến. Mỗi tỉnh sẽ có quy trình riêng để bạn đăng ký thẻ căn cước công dân.
-
Có thể. Nhiều khách sạn cho phép sử dụng hộ chiếu tạm thời để lưu trú.
-
Việc có điện thoại thông minh rất quan trọng để bạn thích nghi. Việt Nam có wifi miễn phí tại hầu hết nơi công cộng. Nếu bạn chưa có điện thoại, nên mua một chiếc sau khi đến. Bạn có thể dùng gói trả trước để sử dụng ban đầu.
-
Grab – tương tự Uber, dùng để đặt xe, giao đồ ăn, gửi hàng...
WhatsApp – giữ liên lạc với gia đình ở Mỹ
Zalo – phổ biến nhất để giao tiếp ở Việt Nam
Messenger – Facebook Messenger rất phổ biến
Signal – không phổ biến nhưng an toàn để liên hệ với người thân và bạn bè ở Mỹ
-
Rất dễ dàng. Để mua điện thoại và các vật dụng cần thiết khác, bạn có thể đến khu Bùi Viện (nơi được biết đến là khu phố Tây balô, có bán điện thoại, khách sạn và quán internet) hoặc bất kỳ khu vực nào có nhiều khách du lịch. Giá cả ở những nơi này thường khá cao, nhưng mọi người ở đó đều nói tiếng Anh. Vui lòng cẩn thận.
-
Có, bạn có thể mang theo những vật dụng cá nhân đang có trong trại giam, miễn là không vi phạm pháp luật hay chính sách. Người thân cũng có thể mang theo các vật dụng hoặc vali nhỏ khi đến thăm người bị giam giữ. ICE sẽ kiểm tra kỹ hành lý và sẽ giao lại chúng cho bạn khi đến Việt Nam. Vui lòng yêu cầu người thân của bạn hỏi nhân viên ICE tại trung tâm giam giữ về giới hạn kích thước/trọng lượng hành lý.
Chúng tôi được biết rằng các thành viên trong cộng đồng cũng có thể mang tiền theo về Việt Nam. Trước đây, ICE đã cấp séc hoặc thẻ ATM với số tiền còn lại, và có thể rút tiền mặt tại Việt Nam. Vui lòng yêu cầu người thân của bạn kiểm tra với trung tâm giam giữ của họ. Nếu bạn không tin tưởng ICE giữ tiền, thì việc chuyển tiền qua Western Union về Việt Nam là rất dễ dàng.
-
Đây là một trong những mối quan tâm phổ biến nhất của những anh chị em bị ảnh hưởng. Không ai muốn bị trục xuất, nhưng cũng không ai muốn phải đối mặt với sự tàn nhẫn và vô nhân đạo trong các trại giam của ICE như hiện nay.
Để có thể “tự hồi hương” hay “tự nguyện về nước”, bạn bắt buộc phải có hộ chiếu để có thể lên máy bay. Nếu không có hộ chiếu, bạn sẽ không thể di chuyển được. Nhiều người đã hỏi cách xin hộ chiếu Việt Nam từ Đại sứ quán để có thể tự mua vé và hồi hương.
Nếu bạn đã bị giam giữ bởi ICE, thì hiện tại bạn không thể tự nguyện về nước. Hộ chiếu tạm thời chỉ được cấp thông qua quy trình ngoại giao giữa ICE và Đại sứ quán Việt Nam. Quy trình này thường được gọi là quy trình xin giấy tờ thông hành và chỉ được bắt đầu khi bạn đã bị ICE giam giữ. Có thể mất đến hơn 90 ngày để Việt Nam cấp hộ chiếu tạm thời.
Nếu bạn không bị giam giữ, bạn có thể có cơ hội nộp đơn xin hộ chiếu Việt Nam. Nếu bạn đã có hộ chiếu Việt Nam, mặc dù đã hết hạn, và muốn gia hạn để có thể tự nguyện về nước, điều đó là khả thi và đã từng được thực hiện thành công với Đại sứ quán Việt Nam. Mặt khác, nếu bạn chưa từng được cấp hộ chiếu Việt Nam, thì bạn vẫn có thể nộp đơn xin cấp, nhưng điều đó phụ thuộc vào một số yếu tố, bao gồm việc bạn có giấy khai sinh hay không, liệu việc sinh của bạn có được đăng ký với chính quyền địa phương hay không, và liệu bạn còn người thân ruột thịt ở Việt Nam hay không, v.v. Quá trình này có thể mất từ 6 đến 12 tháng và có thể yêu cầu cung cấp thêm giấy tờ và xác minh danh tính cùng mối quan hệ gia đình tại Việt Nam nếu Đại sứ quán yêu cầu.
Điều quan trọng là bạn nên trao đổi với một luật sư hoặc người am hiểu về luật nhập tịch và hồi hương của Việt Nam về khả năng nộp đơn xin hộ chiếu với Đại sứ quán Việt Nam. Vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi nếu bạn đang ở trong tình huống này và muốn biết thêm thông tin.
-
Điều quan trọng là gia đình bạn cần liên hệ với chúng tôi bằng cách điền vào mẫu đơn trên trang web www.baloproject.org/contact hoặc gửi email trực tiếp đến baloprogram@gmail.com. Chúng tôi hỗ trợ tất cả mọi người cần giúp đỡ, bất kể bạn đến từ tỉnh nào. Chúng tôi sẵn sàng có mặt tại sân bay với tấm biển ghi tên bạn để chào đón bạn khi bạn bước vào một khởi đầu mới.
Nếu bạn đã về Việt Nam được vài tháng hoặc vài năm và muốn gặp gỡ để kết nối với chúng tôi, vui lòng liên hệ. Một phần lớn trong công việc của chúng tôi là gặp gỡ những người bị trục xuất theo hình thức một-một, uống cà phê và kết nối thân thiện. Chúng tôi có thể hỗ trợ bạn trong quá trình làm giấy tờ tùy thân; giúp bạn vượt qua cú sốc văn hóa; chia sẻ cơ hội việc làm và nhà ở; và chia sẻ, giúp đỡ bạn trong các tình huống khiến bạn dễ bị tổn thương.
-
Nhiều người có người bảo lãnh trên giấy tờ, nhưng đó không phải là những mối quan hệ có ý nghĩa. Chúng tôi thường thấy rằng người bảo lãnh là thành viên gia đình nhưng đã không liên lạc với người bị trục xuất trong hàng thập kỷ – nếu từng liên lạc. Vì vậy, ngay cả khi bạn có người bảo lãnh, Ba lô vẫn sẽ hỗ trợ dự phòng và sẵn sàng đón bạn tại Sân bay Tân Sơn Nhất. Chúng tôi cũng sẽ giữ liên lạc với gia đình bạn ở Mỹ khi bạn hạ cánh.
Vui lòng liên hệ với chúng tôi sớm nhất có thể. Chúng tôi cần sự hỗ trợ của bạn để có thể xử lý số lượng công việc một cách hợp lý.

Centering community care, connectivity, and new beginnings.
About The Ba Lô Project
We are a grassroots mutual aid project based in the US. Our formation has grown out of the desire to ensure that our deported siblings are not forgotten.